Kazım Karabekir'in Nutuk'a Yanıtı( İddalar Dayanıksız)

Atatürk Nutuk'u, 1927 yılının 15-20 Ekim günleri arasında CHP Kurultayında okumuş ve ilk kez 1927 yılında yayınlanmıştır.


Kâzım Karabekir Paşa ise Nutuk'un ilk baskısı üzerinde el yazıları ile notlar düşmüş ve «Hakikat mihveri yahut hata-sevap cetveli» başlığı ile Nutuk'a yanıtlar vermiştir.

İşte Karabekir Paşa'nın yazdığı notlar;

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

«Osmanlı Ordusu her tarafta zedelenmiş.. sözü doğru değildir. Şarktaki ordu İran ve Kafkas Azerbeycan'ında birçok zaferler kazanarak oralara yerleş­miş bulunuyordu. Hatta Şimalî Kafkasya'ya bile hâkim ol­maya başlamıştı. Mağlûp ve perişan olan Filistin'deki Yıl­dırım Ordusu idi. Az sonra Musul, cenubundaki ordu peri­şan olmuştu.»


«(Ordunun elinden esliha ve cephanesi alınmış ve alın­makta.)
Bu sözden, şarktaki, adına Onbeşinci Kolordu namı verilen Dokuzuncu Kolordu (4 fırkalı) müstesnadır. Ben silâh vermediğim gibi İstanbul dahilinde olduğu halde di­ğer kolorduların da elinden silâh ve cephaneleri alınmı­yordu.»


(...)


«(Beni İstanbul'dan neyf ve ted'ib maksadıyla Anado­lu'ya gönderenler...) kaydında, bana Anadolu'ya geleceğini vaad ettiği halde neden önce Konya’daki ordu müfettişliğine (kendi harp ettiği ordu bakiyesi) tayin olunduğu halde, hastayım, terfi isterim diyerek kabul etmediğinin hakiki sebebini yaz­mıyor. Sebep, hâlâ İstanbul'da Harbiye Nazırlığını alarak kalmaya çalışması ve Padişah Vahdettin'e damat olmaya uğraşmasıdır. (...) Nitekim Konya'ya gitmeyi kabul etme­yince oraya yine Filistin'de ordu komutanı bulunan Mer­sinli Cemal Paşa gönderildi81. Bu vaziyette M. Kemal'in de benim mıntıkama gelmesini bazı arkadaşlarımız ısrarla kendilerinden rica ettiler. Hâlâ İstanbul'da Harbiye Nazır­lığı ile uğraşmasını artık bütün muhiti ayıplıyordu. Gel dediği gibi şarka gelmek hususunda hâlâ ısrar ediyor idiy­se zamanın rical ve Padişahı benim ikazıma uymayan M. Kemal'i zorla göndermiş oldukları anlaşılıyor ki, kendileri için elîm bir vaziyettir.»


(..). M. Kemal Paşa, itilâf Devletleriyle başa çıkama­yacağımızdan millî mücadeleye taraftar değildi. Benim (tek dağ başı mezar oluncaya kadar ya İstiklal, ya ölüm) tek­lifime delilik diyordu.»


(...)


14. sayfada millî teşkilât ve mitinglerin kendi tamimi ile yapıldığını anlatmak istiyor. Halbuki, kendileri Samsun'a çıktıkları 19 Mayıs'da bu tamimi yapmaları icap ederdi. On gün sonra tamim etmesinin sebebi ne olabilir? (Ver­diğim talimat üzerine her yerde mitingler yapılmaya baş­landı» diyorlar. Halbuki, Erzurum'daki mitingi 18 Mayıs'ta yani M. Kemal Paşa daha Samsun'a çıkmadan önce yap­tırmıştım. Trabzon'a gelince burası M. Kemal'in tamimin­den sonra da yapmamıştır (..) asabî mizaçlı olan halkın miting neticesinde Rumlara saldırması tehlikesinden kor­kutmuştur:»

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ayrıca Karabekir Paşa, Nutuk'a düştüğü notlarda Atatürk'ün Kur­tuluş Savaşının başında «Amerikan mandası» ve «bolşeviklik ilânını» çözüm olarak düşündüğünü de yazmış!"

Aslında buraya kadar yazılanlar ilgilenen Kazım Karabekir'i araştıran herkes tarafından bilinen şeyler, bunlarla ilgili kitap vs yazıldı ve hatta yazılıyor. Karabekir Paşa zaten Nutuk'a adeta karşıt bir kitap bile yazmıştır. Asıl bilinmeyen ve konuşulmayan şey; bu kitaba da Mustafa Kemal'in okuması ve notlar yazmasıdır. İşte Mustafa Kemal'in yazdığı notlar;

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yıldırım Ordularının savaşta geri çekilmek zorunda kaldığı savına karşılık:

«Sayfa: 37'de 7. Ordu hakkındaki sözleri yalandır. Kat­ma sırtlarındaki muharebeyi yapan 7. Ordu'dur. 2. Ordu oradan Adana havalisine nakil olunmamıştır.»


«S: 38 (1 Eylül’de taarruz edecek düşman bulamayan İngilizler.»
Yalan! İngilizler 7. Ordu tarafından mağlûp edildikleri için durduruldular. Aksi takdirde niçin Adana'ya karşı yü­rümeyeceklerdir?


Bolşeviklik ile ilgili savlara verdiği yanıt:
«S: 54.. Bolşeviklik... çok alçakça uydurmak istedi­ği bir hikâye (bana yapıştırmak istiyor).


«S: 76.. (Bu da Anadolu'da selâhiyet sahibi gibi gö­rünen bir simanın bolşevikliğin ilânı ile mümkün olur...) herzesiyle de beni murat ediyor.»

Anadolu'ya geçiş ile ilgili savları:

«S: 46-49 (11 Nisan cuma günü) beni ziyareti. Baş­tan yalan, sonradan uydurma ve bir tiyatro parçası.


İzmir’in işgali üzerine düzenlenen mitingler ile ilgili savları:
«İzmir’in işgali (15 Mayıs 335) için mitingler ben emir verdikten sonradır. O zamana kadar hatta ondan sonra da Trabzon yaptırmadı.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------


Prof. Koral: «Karabekir'in İddaları Dayanıksız»


Bu kitap yayınlandıktan ve incelendikten sonra ve Millî Eğitim Bakanlığındaki tartışma ve değerlen­dirme toplantılarından sonra Prof. Karal, General Kara­bekir ve Bakan Hasan Ali Yücel'e görüşlerini bildirir ve bir tutanak tutulur.


Tutanağı olduğu gibi yayınlayalım:


«Enver Ziya Karat'ın, General Kâzım Karabekir Paşa'ya cevapları General Kâzım Karabekir'in tenkitlerinin Özü.


General Kâzım Karabekir «Cumhuriyet Tarihi» tenkit­lerini, bitirdikten sonra sayın Bakan Enver Ziya Karal'a, tenkitler üzerindeki düşüncelerini söylemesi için izin ver­di. Enver Ziya Karal da tenkitlere şöyle cevap verdi :


Sayın Generalin tenkitlerini dört ana düşünce etra­fında toplamak mümkündür:

1 — Olayların psikolojik izahlarının hatalı oluşu.

2 — Olayların seyrinde iki tarihî simanın belirtilerek diğerlerinin silik gösterilmesi veya hiç gösteril­memiş olması.

3 — Olayların, gerçeğe hiç de uymıyan bir şekilde sistemli yapılmış bulunması, tarihî kritiğe hiç yer verilmemiş olması.

4 — Cumhuriyet tarihinin yazılmasında esas olan nutkun yanlışlar ile dolu olması ve esastan zi­yade teferruatı ihtiva etmesi.

Bu düşüncelerden birincisini ele alalım.

Sayın General psikolojik izahtan bahsederken en çok şunu belirttiler: «Mustafa Kemal genel harbin sonunda orduları yenilmiş mağlûp bir generaldir. Padişaha barış yapılması için telgraf çekmiştir. Halbuki Anadolu'nun do­ğusundaki ordular ve komutanlar yenilmemiştir. Bu iti­barla yenilmiş bir komutanda yok farzetmemiz gereken savaşmak istek ve heyecanı mağlûp olmıyan komutanda vardır.»

Sayın Generalin bu izahı gerçeğe uymaz. Çünkü mağ­lûp olan ordu, tek başına yaşayan mücerret bir onay de­ğildir. Bu ordu bir devletin ordusu. Böyle bir ordunun ba­şında ve içinde bulunmıyan ve dolayısiyle yenilmeden kendisini sorumlu saymıyan komutanlar da müteessir olur. Bu itibarla Anadolu'nun doğusunda bulunan ordu komu­tanlarının Mustafa Kemal'den daha az müteessir olmaları güç kabul edilir. Kaldı ki bir ordu komutanı yalnız başında bulunduğu ordunun mukadderatı ile ilgili değildir. Komutan mensup olduğu milletin bütün ordulariyle ya­kından alâkalı olmak gerektir. Komutanlık ödevleri bunu emreder. Madem ki bu böyledir. Mustafa Kemal'in yeni­len ordularının yarattığı yeni şartlar bütün ordu komu­tanlarına kabul edilir. Zaten bu şartların General Kâzım Karabekir tarafından kabul edildiği de aşikârdır. Çünkü Mondros Mütarekesi imzalanırken General, mütareke im­zalanmasın diye bir itirazda bulunmuş değildir,

Mustafa Kemal'in padişaha sulh yapılması için çek­tiği telgraftan bir yıl önce Enver Paşa'ya verdiği bir ra­porda harbin kaybedildiği ve sulh yapılması gereğini mü­dafaa ettiğini de biliyoruz. Paşa imkânların Birinci Cihan Savaşı'na devam edemeyeceğimizi gördüğü anda sulh ya­pılmasını teklif etmesi tabiidir. Fakat onun kafasında ve yüreğinde bu sulh memleketin işgalini ve milletin esare­tini tazammun etmez. Bu sebepledir ki Paşa, Mondros Mütarekesi'nin şartlarına itiraz etmiş ve millî mücadelenin başına geçmiştir. Eğer Mustafa Kemal'de savaşmak ar­zusu ve haksızlığa karşı isyan temayülü olmasaydı; bu yol­da yaptıklarını izah etmek mümkün değildir.

Bu düşüncelere dayanarak General Kâzım Karabekir'-in Cumhuriyet tarihinde psikolojik izah hatası diye ileri sürdüğü fikre iştirak edemiyoruz.

2 — Olayların seyrinde iki tarihî simanın belirtilmesi, diğerlerinin silik gösterilmesi veya hiç gösterilmemesi.

General Kâzım Karabekir, Cumhuriyet tarihinde olay­ların Atatürk ile İnönü etrafında toplandığına ve inkılâp tarihimizin seyrinde onlardan başka daha pek çok kim­senin emekleri olduğu halde bu cihetin işaret edilmediğine itiraz etmektedir.

Buna cevabımız şudur:

Yazılan tarih devlet tarihidir. Tarih olaylarının devlet bakanları etrafında toplanması bütün devlet tarihlerinde göze çarpan bir gerçektir. Bu aynı zamanda bir metod meselesidir. Klâsik bir ders kitabında bir olayın bütün kahramanlarını saymak imkânı yoktur. Bu imkânsızlık ders kitabının anonim olmasını gerektirir. Kaldı ki Türk inkılâ­bında Atatürk ile İnönü arasında mevcut ülkü ve işbirliği o kadar kuvvetli ve yapıcıdır ki bu hususta ısrar etmek ta­rih gerçeğini belirtmekten başka bir şey değildir.

3 — Olayların gerçeğe uymayacak şekilde sistemli yapılması ve tarih kritiğine yer verilmemiş olması.

General Kâzım Karabekir'in bu hususta yaptığı itiraza cevabımız şudur: ders kitabının yazılmasında özel bir me-tod vardır. Bu tarih kritiğine yer vermez. Tarih ders kita­bı olayları sistemleştirdiği takdirde ancak büyük bir devri kısaltarak alabilir. Zaten tarih ders kitabından maksat öğrencilere tarih hakikatlerini daha ziyade yapıcı cephe­leri ile ve sonuçlariyle öğretmektir. Bu itibarla, tarih ders kitabında olay hercümercini -kritiğe tâbi tutarak ve kısalt-mıyarak yazmak, maksat ve metodu feda etmekten başka bir netice doğuramaz. "


4 — Cumhuriyet tarihinin yazılmasına esas olarak alınan «Nutkun» hatalı ve yanlışlarla dolu ol­ması.

General Kâzım Karabekir'in bu hususta ileri sürdü­ğü düşünceleri kabul etmemekte mazuruz. Çünkü hata ve yanlış olarak gösterdiği şeylerin gerçekten öyle oldukla­rını tevsik edecek delilleri yoktur. Her ne kadar M. Ke­mal'in manda fikrine taraftar olduğunu nutkun bazı sa-tırlariyle isbat etmek istedilerse de, bu satırların gerçek mânâsı hiç bir tefsire tahammül edemiyecek kadar açık­tır ve bu mânâdan da Generalin çıkarmak istediği netice çıkmamaktadır.»